Nguyên tắc bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HDND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026

Thưa quý vị và các bạn theo cuốn sách hỏi đáp về bầu cử ĐBQH khóa XV và ĐB HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 do hội đồng bầu cử quốc gia tổ chức biên soạn thì tại điều 7 của hiến pháp năm 2003 và luật bầu cử ĐBQH và ĐB HĐND việc bầu cử ĐBQH và HĐND được tiến hành bầu cử theo nguyên tắc như sau;

Nguyên tắc bầu cử phổ thông , nguyên tắc bình đẳng, nguyên tắc bầu cử trực tiếp và nguyên tắc bỏ phiếu kín. Nguyên tắc bầu cử phổ thông là một trong những nguyên tắc cơ bản của chế độ bầu cử theo nguyên tắc này mọi công dân không phân biệt dân tộc, giới tính, thành phần xã hội, tín ngưỡng tôn giáo, trình độ văn hóa nghề nghiệp, công dân từ đủ 18 tuổi trở lên đều có quyền bầu cử, từ 21 tuổi trở lên đều có quyền ứng cử ĐB QH và ứng cử ĐBHĐND các cấp theo quy định của pháp luật, theo quy định những người bị tước quyền theo quy định của bản án, tòa án có hiệu lực pháp luật, hoặc những người bị kết án tử hình trong thời gian chờ thi hành án, người đang chấp hành hình phạt tù mà không được hưởng án treo, người bị mất năng lực hành vi dân sự . Nguyên tắc này thể hiện tính công khai dân chủ rộng rãi đòi hỏi sự đảm bảo về công dân thực hiện quyền bầu cử và ứng cử cử mình.

Bình đẳng là 1 nguyên tắc quan trọng trong xuyên suốt quá trình bầu cử từ khi lập danh sách cử tri cho đến khi xác định kết quả bầu cử, nguyên tắc này nhằm đảm bảo tính khách quan không thiên vị để mọi công dân đều có khả năng như nhau tham gia bầu cử và ứng cử , nghiêm cấm mọi sự phân biệt kỳ thị dưới bất cứ hình thức nào, nguyên tắc bình đẳng trong bầu cử được thể hiện như sau : Mỗi công dân chỉ được ghi vào danh sách cử tri ở nơi mình cư trú, mỗi người chỉ được ghi tên vào danh sách những người ứng cử ở một đơn vị địa biểu quốc hội và một đơn vị đại biểu hội đồng nhân dân thuộc một đơn vị hành chính ở cấp tương đương, mỗi cử tri chỉ được bỏ 1 phiếu bầu đại biểu QH và 1 phiếu bầu HĐND ở mỗi bố hợp lý về cơ cấu thành phần, số lượng, người được giới thiệu ứng cử ĐB QH ĐB HĐND các cấp, số lượng đại biểu được bầu cở từng địa phương đảm bảo tính đại diện của các vùng miền địa phương các tầng lớp nhân dân, các tầng lớp xã hội các dân tộc thiểu số , phụ nữ có tỷ lệ phụ nữ đại diện hợp lý trong QH và HĐND.

Bầu cử trực tiếp là cử tri trực tiếp tự đi bầu cử, tự bỏ lá phiếu của mình vào hòm phiếu để lựa chọn người đủ tín nhiệm vào cơ quan quyền lực nhà nước, điều 69 của luật đại biểu QH và ĐBHĐND quy định cử tri không được nhờ người khác bầu hộ bầu thay hoặc bằng cách gửi thư, trường hợp cử tri không thể tự viết phiếu bầu thì nhờ người khác viêt hộ nhưng phải tự mình bỏ phiếu, người viết phiếu phải đảm bảo bí mật phiếu bầu của cử tri, trường hợp cử tri khuyết tật không tự bỏ phiếu được thì nhờ người khác bỏ phiếu vào hòm phiếu, trong trường hợp ốm đau, già yếu khuyết tật không tự đến bỏ phiếu được thì tổ bỏ phiếu mang hòm phiếu phụ đến chỗ ở chỗ điều trị của cư tri để cử tri nhận phiếu bầu và bỏ phiếu. Đối với cử tri là người đang bị tạm giam, đang ở trong các cơ sở bắt buộc.

Nguyên tắc bỏ phiếu kín đảm bảo cho cử tri tự do lựa chọn người mình tín nhiệm mà không bị tác động bởi những điều kiện và yếu tố bên ngoài theo đó cử tri bầu ai, không bầu ai đảm bảo bí mật, cử trị viết phiếu bầu ở trong khu vực riêng không ai được xem, kể cả thành viên tổ bầu cử không ai được biết và can thiệp vào việc viết phiếu bầu của cử tri, cử tri tự mình bỏ phiếu vào hòm phiếu.

NGƯỜI VIẾT BÀI : Bùi Thị Lan